Op grond van artikel 189, lid 3 van de gemeentewet zijn alle begrotingsoverschrijdingen op de lasten (en daarmee overeenstemmende balansmutaties) onrechtmatig. Begrotingsafwijkingen en -overschrijdingen vragen namelijk om autorisatie door de gemeenteraad. In de regel legt het college deze wijzigingen vooraf aan de raad voor. Het college vraagt daarmee toestemming om het betreffende beleid uit te voeren en het benodigde bedrag te besteden. Alleen wanneer door omstandigheden een autorisatie vooraf niet mogelijk is, legt het college een begrotingswijziging achteraf aan de raad voor. Als de raad hiermee instemt, wordt de besteding alsnog geautoriseerd en is deze rechtmatig. Begrotingswijzigingen moeten volgens de Gemeentewet tijdens het jaar zelf nog aan de gemeenteraad worden voorgelegd. Over het algemeen worden begrotingsoverschrijdingen die passen binnen de beleidskaders van de raad niet meegenomen in het accountantsoordeel.
In het kader van de begrotingsrechtmatigheid moeten overschrijdingen van de lasten (exclusief mutaties reserves) in de jaarrekening worden toegelicht:
Begroting tot en met december | Realisatie 2022 | Begrotingafwijking 2022 | Waarvan | Categorie | |||||||
Programma | Baten | Lasten | Saldo | Baten | Lasten | Saldo | Baten | Lasten | Saldo | ||
1. Samenleving | 22.495.447 | 68.075.987 | -45.580.540 | 25.839.086 | 65.131.137 | -39.292.051 | 3.343.639 | -2.944.850 | 6.288.489 | 0 | 0 |
2. Inwonersondersteuning | 7.377.646 | 127.649.503 | -120.271.857 | 6.628.644 | 120.699.457 | -114.070.813 | -749.002 | -6.950.046 | 6.201.044 | 0 | 0 |
3. Opvang en bescherming | 5.144.174 | 100.439.626 | -95.295.452 | 4.143.730 | 83.255.047 | -79.111.317 | -1.000.444 | -17.184.579 | 16.184.135 | 0 | 0 |
4. Inkomen | 53.360.397 | 89.274.732 | -35.914.335 | 51.637.897 | 86.018.987 | -34.381.090 | -1.722.500 | -3.255.745 | 1.533.245 | 0 | 0 |
5. Ondernemende en levende stad | 7.330.753 | 31.775.085 | -24.444.332 | 7.201.631 | 31.291.512 | -24.089.881 | -129.122 | -483.573 | 354.451 | 0 | 0 |
6. Toekomstgerichte stad | 165.346.784 | 156.107.859 | 9.238.925 | 153.779.663 | 138.480.270 | 15.299.393 | -11.567.121 | -17.627.589 | 6.060.468 | 0 | 0 |
7. Vitale wijken | 47.535.552 | 90.126.131 | -42.590.579 | 47.387.615 | 84.393.249 | -37.005.634 | -147.937 | -5.732.882 | 5.584.945 | 0 | 0 |
8. Bestuur en dienstverlening | 5.926.863 | 18.043.150 | -12.116.287 | 5.338.247 | 16.307.425 | -10.969.178 | -588.616 | -1.735.725 | 1.147.109 | 0 | 0 |
9. Bedrijfsvoering | 3.772.029 | 54.820.451 | -51.048.422 | 3.599.998 | 50.333.485 | -46.733.487 | -172.031 | -4.486.966 | 4.314.935 | 0 | 0 |
10. Algemene dekkingsmiddelen | 422.670.084 | 4.482.975 | 418.187.109 | 433.284.323 | 4.813.656 | 428.470.667 | 10.614.239 | 330.681 | 10.283.558 | 330.681 | 1 |
Totaal programma's | 740.959.729 | 740.795.499 | 164.230 | 738.840.834 | 680.724.225 | 58.116.609 | -2.118.895 | -60.071.274 | 57.952.379 | 330.681 | |
Toelichting categorie uit kadernota platform rechtmatigheid.
- Kostenoverschrijdingen die worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten.
- Kostenoverschrijdingen bij open einde (subsidie)regelingen.
- Kostenoverschrijdingen die worden gecompenseerd door opbrengsten die niet direct gerelateerd zijn.
- Mutaties in reserves waarover de Raad wel heeft besloten maar waarvan de hoogte van de bedragen bij de jaarrekening worden vastgesteld.
Toelichting
Op programmaniveau overschrijden de gerealiseerde lasten de begrote lasten alleen ten behoeve van programma 10. Dit wordt veroorzaakt door de heffing VpB. De hogere gerealiseerde lasten dan begroot zijn voornamelijk ontstaan door een significante versnelling in verkopen, een verhoging van de vierkante meter prijzen en verlooptijdverkorting met name binnen de grondexploitatie Hessenpoort. Hierdoor is de last van de vennootschapsbelasting een stuk hoger uitgevallen (zie tevens doel 10.1.1.).
Hoewel dit een begrotingsonrechtmatigheid betreft, telt dit niet mee in het oordeel van de accountant omdat de lasten worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten.