Fysiek domein

We bevorderen dat Zwolle op termijn energieneutraal is

In november 2019 is het klimaatakkoord ondertekend door de VNG. In dit akkoord staat de ambitie centraal om in 2030 in Nederland 49% van de CO2 uitstoot te hebben gereduceerd ten opzichte van 1990. Wij nemen dit streven over. Dat is een stevige opdracht die we in Nederland met zijn allen moeten waarmaken. Het behalen van deze doelstelling vindt plaats via een transitie waarin we afhankelijk zijn van de inzet van veel partijen, de ontwikkeling van innovatie en wetgeving en de beschikbaarheid van kennis, draagvlak en investeringsbereidheid. Waar we staan is weergegeven in de energiemonitor.

Wij volgen het tijdspad en ritme van het Klimaatakkoord. Hierdoor kunnen we goed aansluiten bij regelgeving en subsidietrajecten en in communicatie naar inwoners toe dragen we onze boodschap uit in lijn met het Klimaatakkoord. Met onze regiefunctie wakkeren wij deze energiebeweging aan in de stad. We denken mee en faciliteren, initiëren, sturen en beïnvloeden daar waar al iets gebeurt op stadsniveau, in wijken en buurten. Wij kunnen niet verplichten en daarmee hebben wij geen zekerheid over het halen van onze doelen. Elk initiatief – klein of groot – draagt bij aan de afspraak om in 2050 klimaatneutraal te zijn. Het ontwikkelen van goed partnerschap en slimme coalities met inwoners en organisaties staat daarbij centraal.

Om deze rol te vervullen moeten ook randvoorwaarden worden ingevuld op bijvoorbeeld wetgeving en financiering vanuit het rijk. Ook de ontwikkelingen in Europa (klimaatwet en green deal) en de ontwikkeling in de provincie en in de stad bepalen het tempo waarin de energietransitie in Zwolle kan plaatsvinden. In deze continu veranderende omgeving bepalen wij steeds onze koers.

Wij verwachten dat de financiële omvang van het programma gaat toenemen de komende jaren.
Dit is reeds opgenomen in de perspectiefnota en wordt bevestigd door het ROB-advies over de uitvoeringskosten van het klimaatakkoord. De gevraagde financiële inzet van de gemeente is de basisinzet die nodig is om extra gelden binnen te halen vanuit het rijk en Europa. Hiermee kunnen we gemeentelijke co-financiering aantonen en projecten gereed krijgen voor goede subsidie-aanvragen.

De middelen zijn bedoeld om de huidige koers van het programma te continueren. In deze begroting zijn de activiteiten voor 2022 opgenomen en onderverdeeld in 2 pijlers: de pijler gebouwde omgeving inclusief warmtetransitie en de pijler grootschalige elektrische opwek.
Het gaat om het realiseren van ambities die al zijn uitgesproken richting College en Raad.
Deze lijn is beschreven in de Aangescherpte Strategie Energietransitie van september 2020 die afgelopen voorjaar is behandeld door de raad.

In onze pijler Gebouwde omgeving zetten we ons de komende tien jaar in om drie Zwolse wijken (Holtenbroek, Aalanden, Berkum) van het aardgas af te krijgen. We hebben een transitievisie warmte en zijn die aan het uitwerken met onder andere een ontwikkelstrategie warmtenetten en het concreet maken van de organisatie van de warmteketen. De voorgenomen aanpak richt zich stadsbreed op de reductie van energiegebruik door isoleren en energiezuinig wonen en werken. Hieronder valt ook de voorbeeldrol van de gemeente met haar eigen vastgoed en energieverbruik in de openbare ruimte. We zien de energietransitie als katalysator voor een brede (regionale) ontwikkeling met nieuwe perspectieven voor de lokale economie. Voor het aanjagen van de energietransitie op bedrijventerreinen trekken we op met het provinciale programma NEO.

Vanuit de pijler grootschalige opwek richten wij ons vooral op grootschalige zon- en windenergie. De ontwikkelingen van groen gas staan in de kinderschoenen. We volgen deze ontwikkelingen nauwgezet en daar vindt momenteel verkenning op plaats. Zodra een kansrijke ontwikkeling zich in Zwolle aandient zal hier een afzonderlijke voorstel voor worden opgesteld. We streven ernaar dat een substantieel deel van de in Zwolle gebruikte energie in Zwolle wordt opgewekt. Wij realiseren ons dat de ontwikkeling van het elektriciteitsnet limiterend zal zijn in het behalen van onze doelstellingen en proberen de impact vanuit onze rol te beperken. Onze inzet is opgenomen in de RES1.0 die in juli 2021 door uw raad is vastgesteld.

De beschikbare middelen bepalen hoeveel activiteiten we kunnen uitvoeren in 2022. We zetten in op het binnenhalen van subsidies vanuit het Rijk en Europa. Onze inspanningen zijn deels gericht om met goede proposities te komen voor het kansrijk aanvragen van deze subsidies. Ook hier is er geen zekerheid dat we deze middelen ook daadwerkelijk krijgen en dat is bepalend voor welke activiteiten we kunnen uitvoeren en welke doelen we halen.

Dit jaar is weer de Zwolse Energiemonitor (Samenvatting en leeswijzer) opgesteld die de voortgang op onze doelen weergeeft. Deze is tegelijkertijd met de begroting met de raad gedeeld.

Kernboodschap daarin is dat we in Zwolle goed op weg zijn met de energietransitie. De daling van de CO2-uitstoot is ingezet en is in lijn met de doelstelling. Van de doelstelling duurzame energie-opwek is nu iets meer dan de helft gerealiseerd of zit in de pijplijn. De toekomst zal uitwijzen hoe enerzijds corona en anderzijds de hoge energieprijzen effect (gaan) hebben op deze trends.
We leren dat alleen in intensieve samenwerking met inwoners, woningcorporaties, ondernemers en vele andere betrokken partijen deze resultaten te bereiken zijn en welke aanpak daarbij het beste werkt.

De Energiemonitor geeft ook in grafieken aan hoe de scores ten aanzien van CO2 reductie, energiebesparing en duurzame opwek zich ontwikkelen. De digitale versie is steeds bereikbaar.

Het programma Energietransitie is onder invloed van de actualiteit van de hoge energieprijzen vanaf de zomer een schaalsprong aan het maken. Enerzijds om inwoners te helpen energiearmoede tegen te gaan en anderzijds om de aangescherpte ambitie in 2040 energieneutraal (vanuit het coalitieakkoord) vorm te geven.
Daarnaast is het programma Energietransitie in 2022 in de fase gekomen dat het meer en actiever naar buiten treedt. Zowel naar inwoners, bedrijven en stakeholders, als naar andere opgaven en werkvelden binnen de gemeente. Reden is dat het aantal projecten binnen het programma toeneemt en in de uitvoeringsfase komt.

De hoge energieprijzen in het afgelopen jaar leidden tot verruiming van financieringsmogelijkheden van energiemaatregelen voor inwoners. Halverwege het jaar kwamen extra rijks- en gemeentegelden beschikbaar om inwoners te ondersteunen bij het isoleren van hun huis resp. om energiearmoede tegen te gaan. In Zwolle geven we hier via het project Warm Thuis sinds juli 2022 concreet uitvoering aan.
Tegelijkertijd zijn we bezig om de ambitie uit het coalitieakkoord om in 2040 klimaatneutraal te zijn te vertalen naar ons programma. En zijn we gestart met de verkenning wind en zon in Haerst, in een grens-ontkennende samenwerking met Zwartewaterland.

De voortgang binnen de twee pijlers
-   Isoleren en besparen in de gebouwde omgeving
-   Grootschalige energie-opwek
en de projecten die daar deel van uitmaken staat beschreven onder Toelichting Realisatie Kredieten.

Voor het programma Energietransitie en voor het project Holtenbroek/Aa-landen is dit jaar weer een risicodossier opgesteld.

We bevorderen dat Zwolle op termijn energieneutraal is, zodanig dat:  

1.   Er een verschuiving plaatsvindt van een energiehuishouding die gebruik maakt van fossiele brandstoffen naar een energiehuishouding die gebruik maakt van hernieuwbare bronnen waarbij het energieverbruik van gas en elektra afneemt en het % duurzaam opgewekte energie stijgt.

• in 2030 49% van de CO2 uitstoot is gereduceerd ten opzichte van 1990 (klimaatakkoord)
• In 2025 de hoeveelheid CO2-uitstoot in vergelijking met 1990 25% lager ligt en dat we 25% van de totale energievraag op duurzame wijze opwekken (plan van aanpak)
• Voor de gebouwde omgeving:
  • In de periode 2015 - 2025 minimaal 25% energiebesparing wordt gerealiseerd, ofwel een verlaging van het energiegebruik (achter de meter) van 1,6 PJoule per jaar.
  • waarvan 0,33 PJoule te realiseren door particulieren, resulterend in een CO2- uitstootreductie in 2025 van 135 kiloton.
  • waarvan 1,27 PJoule te realiseren door bedrijven en instellingen resulterend in CO2- uitstootreductie in 2025 van 300 kiloton.

• de gemeentelijke organisatie per 2030 energieneutraal is.
• Voor grootschalige duurzame opwek:
  • Bij het beoogde doel van 25% reductie de uitstoot in 2025 maximaal 375 kton bedraagt (exclusief vervoer en vervoer) ten opzichte van de 500 kton in 1990.
  • In 2025 van het resterende energieverbruik van 4,8 PJ per jaar, minimaal 25% (1,2 PJ per jaar) grootschalig duurzaam wordt opgewekt, hetgeen leidt tot een vermindering van CO2 uitstoot ter waarde van circa 125 kiloton.

2.   Energie wordt ingezet als motor voor een toekomstbestendige ontwikkeling, waarbij wordt gewerkt aan én de verlaging van de CO2-uitstoot én gebieden waardevol worden en blijven en waarbij de (regionale en lokale) economie én de sociale infrastructuur van Zwolle en regio wordt versterkt (realiseren van sociaal-economische meerwaarde).

In het coalitieakkoord van 2022 is de ambitie uitgesproken om als Zwolle in 2040 klimaatneutraal te zijn.

Plan van aanpak Zwolle geeft energie 2018-2022

Aangescherpte Strategie Programma Energie sept 2020

Transitievisie Warmte sept 2020

Rapport Verkenning Zwolse Warmteketen juni 2020

Ambitiedocument Zwolle geeft je energie 2017

Zwolse Energiegids nov 2017

Verkenning warmtegids

Voor de uitvoering van het programmaplan Energietransitie is vanaf 2020 een deel van het budget structureel opgenomen in de begroting. Daarnaast is bij de perspectiefnota 2020 een jaarlijks budget aan incidentele projectmiddelen beschikbaar gesteld van € 800.000 voor 2020 en €500.000 voor de jaren 2021- 2023.

Met het structurele budget is een deel van de capaciteit die wordt ingezet op de Energietransitie, nu structureel ingebed in de begroting. Het gaat daarbij om inzet van programmamanagement, secretaris, ondersteuning, coördinatie gebouwde omgeving/warmte en grootschalig, etc. De overige capaciteit (oa. Vastgoed, communicatie, uitvoering) wordt gedekt uit het incidenteel beschikbaar gestelde bedrag. Binnen de structurele begroting is daarnaast een beperkt uitvoeringsbudget voor kosten derden beschikbaar, dat wordt ingezet voor lokale initiatieven en het DuurzaamBouwloket.

In de basis-begroting is structureel een budget beschikbaar van € 680.722 (€ 586.000 capaciteit, € 79.000 budget derden en € 16.000 budget duurzaamheid algemeen). Met het incidentele bedrag 2022 van € 500.000, dat in de reserve nutvw wordt gestort, voor de dekking van de overige capaciteit is dan € 1.180.722 opgenomen op dit doel (zie ook de financiële tabel). Onder doel 9.1.4 is daarnaast een bedrag van € 349.272 opgenomen ter dekking van de overhead.
In totaal is dus circa € 1,5 miljoen aan gemeentelijke middelen beschikbaar voor de uitvoering van het programmaplan 2022. Naast deze gemeentelijke middelen worden waar mogelijk middelen van derden aangetrokken zoals subsidies RRE, RREW, PAW, Wijkuitvoeringsplannen etc.  

De uitvoering wordt programmatisch opgepakt en staat beschreven onder de toelichting bij kredieten.

Het structurele budget voor energietransitie 2022 is in combinatie met de incidentele middelen voor 2022 ingezet voor de uitvoering van het programmaplan. Deze uitvoering wordt programmatisch opgepakt en staat beschreven onder de toelichting “realisatie kredieten".

De lasten zijn € 208.892 lager dan begroot. Omdat de baten € 478 lager zijn en er € 208.414 minder is uittrokken uit de reserves, wordt een resultaat gerealiseerd van nul.

Deze verschillen kunnen als volgt worden verklaard:

• De begroting voor structurele capaciteit Energietransitie laat geen afwijkingen zien.
• Voor het onderdeel "energie neutraal wonen en initiatieven" zijn de kosten € 208.414 lager dan geraamd. Voor kosten derden is er binnen de structurele begroting slechts een beperkt budget van € 82.500. De kosten worden grotendeels gedekt uit aanvullende incidentele middelen vanuit het programmabudget energietransitie. Voor 2022 was er aan incidentele middelen jaarplan 2022 € 246.731 beschikbaar, waarvan € 38.317 is besteed. Hierdoor is de onttrekking uit de reserve nutvw-fysiek eveneens € 208.414 lager.  De kosten zijn deels lager omdat werkzaamheden niet zijn uitgevoerd in 2022. Daarnaast zijn er werkzaamheden waarvoor in 2022 al wel verplichtingen zijn aangegaan, maar waarbij de kosten pas in 2023 worden gemaakt. De restant middelen (voor oa. Locale initiatieven, Assendorp, CommunityOf Practice, Berkum en Transform) zullen worden aangewend voor de werkzaamheden in 2023 en maken onderdeel uit van de dekking van het jaarplan 2023.
• De kosten en de subsidie voor project "verbinder Stadshagen" zijn €478 lager dan geraamd. De eindverantwoording is hiervoor in 2022 ingediend. De vaststelling zal in 2023 plaatsvinden.  

Voor de twee pijlers van het programma Energietransitie en het programma in het algemeen is hieronder de inhoudelijke verantwoording over 2022 opgenomen.

Pijler gebouwde omgeving

Stadsbreed isoleren en besparen
Het beleid is conform plan uitgevoerd. Het energieloket voor bedrijven is in samenwerking met MKB Nederland opgezet en gaat live in het tweede kwartaal van 2023. Het aantal bewonersinitiatieven is dit jaar gegroeid van naar 13. De voorziene verruiming van financieringsmogelijkheden van energiemaatregelen voor inwoners kreeg een stevige impuls door de actualiteit en de hoge energieprijzen. Halverwege het jaar kwamen extra rijks- en gemeentegelden beschikbaar om inwoners te ondersteunen bij het isoleren van hun huis resp. om energiearmoede tegen te gaan. In Zwolle geven we hier via het project Warm Thuis sinds juli 2022 concreet uitvoering aan in samenwerking met het Sociaal Domein en met maatschappelijke partners in de stad. De aanmeldingen komen binnen, er zijn 30 energiecoaches geworven, de klusbus is operationeel en de eerste bewoners worden geholpen met verduurzaming van hun huis.
De communicatiestrategie is met de raad gedeeld in juni 2021 en in lijn daarmee is de communicatie over isoleren en besparen richting bewoners in 2022 geïntensiveerd, vooral via tweewekelijkse pagina’s in de Swollenaer.

Aanjagen warmtetransitie
Doorgegaan is met verdere uitwerking van Transitievisie Warmte uit 2020 met focus op het bepalen van de voorkeursinfrastructuur per wijk of buurt in op maat naar de wijkselectie en de uitwerking in wijkuitvoerings-plannen (WUP’s), voortaan te noemen warmteplannen met de wijken. De wijken Holtenbroek, Aa-landen en Berkum zijn prioritaire wijken en lopen hierbij voorop (zie hieronder).

Doorontwikkelen prioritaire wijken
Berkum Energieneutraal ; De inzet is gecontinueerd en heeft er o.m. toe geleid dat bewoners de PAW-subsidie kunnen aanvragen. Dit om het doel ‘aardgasvrij-ready in 2028’ te realiseren. Mijlpaal was tevens de opening van de BEN-projectruimte in wijkcentrum De Weijenbelt in de wijk. Ook zijn veel nieuwe energiecoaches geworven in de wijk en zijn diverse straatacties gehouden. Het proces tot keuze van het meest gunstige wijkenergiesysteem is in voorbereiding. Na het houden van de bewonersraadpleging in 2023 wordt deze keuze gemaakt.

Holtenbroek/Aa-landen; de ontwikkeling van de warmteketen is doorgezet. De onderzoeken in het kader van de ontwikkeling van de geothermiebron zijn voortgezet en wijzen richting een mogelijk hogere warmteopbrengst. Nieuwe inzichten in de toe te passen boortechniek leidden tot een hoger ingeschat vermogen van de geothermiebron. De doelstelling ten opzichte van eerdere scenario’s is verhoogd naar het aansluiten van minimaal 8.000 woningequivalenten in 2029 (van de eerst voorziene 3000 tot 5000). De investeringsbeslissing voor het uitvoeren van een proefboring is voorzien voor 2024.
Daarnaast waren belangrijke accenten dit jaar:

• Het intensiveren van de samenwerking met de woningcorporaties om inzicht te krijgen in de actuele energiekosten van huurders. Verder is binnen de zgn. ‘kopgroep’ met woningcorporaties, Deltion en de bronontwikkelaar geothermie gewerkt aan het aaneensmeden van de Zwolse warmteketen. We werken toe naar het tekenen van een samenwerkingsovereenkomst met leden van deze kopgroep in 2023, gebaseerd op een haalbare integrale businesscase.  
• Er zijn nieuwe scenario’s gedefinieerd, uitgaande van het grotere zoekgebied in Holtenbroek, Aa-landen en Dieze Noord. Uitgangspunt is dat het net zal groeien vanuit kleine ‘warmte-eilanden’ totdat bij een bepaald volume aan woningequivalenten geothermie zal worden aangesloten.   
• Voorbereidende stappen zijn gezet om te komen tot de vorming van een warmtebedrijf, met verschillende varianten voor het betrekken van andere publieke en private partijen. Eerste helft 2023 wordt de raad hier op verschillende momenten bij betrokken in aanloop naar de besluitvorming. Het besluit van de minister voor een publieke rol in het warmtebedrijf past in ons beleid doch zorgt wel voor (hopelijk tijdelijke) stagnatie in de contacten met de marktpartijen.  
• De communicatie richting bewoners via onder meer bewonersbijeenkomsten is van start gegaan en wordt dit jaar geïntensiveerd.  
• Het proces om te komen tot wijkuitvoeringsplannen (WUP’s, nu warmteplannen geheten) is begonnen. Hierbij wordt nauw samengewerkt met partners in de wijk. Besluitvorming in de raad volgt begin 2024.
• De ontwikkelstrategie warmtenetten die tot doel heeft om te komen tot een robuust stedelijk netwerk gevoed door meerdere lokale bronnen is verder uitgewerkt. In 2022 is het onderzoek voor de stadsbrede bronnenstrategie afgerond. Dit wordt begin 2023 naar de raad gebracht als onderdeel van TransitvisieWarmte (TVW).

Pijler Grootschalige energie-infrastructuur voor opwek

De lijn uit de aangescherpte strategie energietransitie is voortgezet.

Faciliteren projecten zon & wind
De planinvulling Tolhuislanden is concreter uitgewerkt en zal in het tweede kwartaal van 2023 met de raad gedeeld worden. Daarnaast zijn we gestart met de verkenning wind en zon in Haerst, in een grens-ontkennende samenwerking met Zwartewaterland.

Netcapaciteit zekerstellen
Afgelopen jaar hebben we de inspanningen voor het veiligstellen van de netwerkcapaciteit vanuit het programma verbreed binnen de gemeente, daar dit ook raakt aan de opgaven openbare ruimte, mobiliteit, wonen en economie. Samen zetten we in op de lobby richting Tennet, Enexis, provincie en rijk om investeringen in het electriciteitsnetwerk in lijn te laten lopen met de ambities.

Ondersteunen innovatieve initiatieven (opslag en conversie)
De ontwikkelingen rondom de Smart Energy Hub Hessenpoort (energieopwekking, energieopslag- en energieconversie-oplossingen), samen met bedrijven, kennispartners en de provincie ter ontlasting van het energienetwerk zijn dit jaar snel gegaan. Begin 2023 zal de raad hierover geïnformeerd worden.

Uitvoeren Regionale Energie Strategie (RES)
Volgens plan is binnen de RES regio West-Overijssel verder uitwerking gegeven aan de RES 1.0 (uit juli 2021) vooral binnen de intergemeentelijke samenwerking met de gemeenten Staphorst, Dalfsen en Zwartwaterland (ZSDZ) op de thema’s energie en netwerkcongestie.

Programma Energietransitie

Het programma is onder invloed van de actualiteit van de hoge energieprijzen vanaf de zomer een schaalsprong aan het maken. Enerzijds om inwoners te helpen energiearmoede tegen te gaan en anderzijds om de aangescherpte ambitie in 2040 energieneutraal (vanuit het coalitieakkoord) vorm te geven.

Daarnaast is het programma Energietransitie in 2022 in de fase gekomen dat het meer en actiever naar buiten treedt. Zowel naar inwoners, bedrijven en stakeholders, als naar andere opgaven en werkvelden binnen de gemeente. Reden is dat het aantal projecten binnen het programma toeneemt en in de uitvoeringsfase komt.
In deze fase is het van belang als programma
-   samen op te trekken met andere opgaven als Mobiliteit en Wonen daar waar ambities elkaar raken of versterken. Dit speelt bijvoorbeeld rondom de genoemde uitbreiding van de netcapaciteit.
-   op het gebied van energietransitie kaders te bieden aan gebiedsontwikkelingen als Stadshart, Spoorzone, Marslanden en Hessenpoort.
-   andere werkvelden als Sociaal domein en Ruimte & Economie mee te nemen in de consequenties van de energietransitie. Een mooi voorbeeld hiervan is het project Warm Thuis.

Deze trend zal zich de komende jaren doorzetten.
Daarnaast vraagt deze fase van het programma Energietransitie ook om intensievere afstemming, informatie-uitwisseling met en besluitvorming door college en raad, wat merkbaar zal zijn in het aantal informatie- en beslisnota’s.

Duurzaam Dieze-Oost

Assendorp energieneutraal

Energie incidenteel 2021

Programmabudget energie 2022

Transitievisie warmte

WUPs Holtenbroek/Aa-landen

Grootschalige energietransitie

Verbeterloket bespaarloket energie

Warmtetransitie Holtenbroek/Aa-landen

Berkum energieneutraal 2025

RREW

Energiearmoede BCF

Energiearmoede 100% BTW

PAW Berkum

Hieronder wordt een financiële toelichting gegeven op de projecten, de inhoudelijke toelichting is opgenomen onder de toelichting "realisatie kredieten".

Programmabudget Energietransitie incidenteel 2021, 2022 en 2023
Op het programmabudget Energietransitie incidenteel 2021 resteerde eind 2021 nog een klein restant van € 28.712 dat zou worden ingezet voor centrale communicatie in 2022. Dit restant is overgeheveld naar het krediet incidenteel programmabudget 2022. Na overheveling van de middelen is het budget Energietransitie incidenteel 2021 afgesloten.
Het programmabudget Energietransitie incidenteel 2022 is volledig besteed. Het restantbudget per 1-1-2023 betreft het incidentele programmabudget voor 2023. Het beschikbare incidentele budget voor 2023 wordt op basis van het jaarplan 2023 toegedeeld naar de diverse onderdelen waaronder duurzaam wonen, duurzame utiliteit, warmtetransitie Holtenbroek/AA-landen, transitievisie warmte en grootschalige transitie etc.

Afronding RRE-subsidie rijk en subsidie WUP-Berkum Provincie
Voor de subsidie WUP-Berkum is in september 2021 al de definitieve subsidievaststelling ontvangen. De RRE-subsidie is bij de jaarrekening 2021 via de SiSa gereed gemeld. De definitieve vaststelling van het rijk is nog niet ontvangen. Aangezien de werkelijke kosten net wat lager waren dan de beschikte subsidie, wordt nog een kleine terugvordering verwacht. Zoals in de jaarrekening 2021 is gemeld zijn kleine restantbudgetten vanuit eigen middelen in 2022 overgeheveld naar het reguliere budget gebouwde omgeving.
Hierna zijn de projecten WUP Berkum, Verbeter&Bespaar en Assendorp in 2022 afgesloten.

Afronding RREW-subsidie rijk
In 2022 is via de SiSa-verantwoording de einddeclaratie ingediend voor de RREW subsidie. Op basis van de verantwoordingen van de initiatiefnemers zijn de vastgestelde kosten iets lager dan de beschikbaar gestelde subsidie. Er is een bedrag van € 74.382 aan subsidie niet benut, dat bij de vaststelling door het rijk waarschijnlijk zal worden teruggevorderd. Het project is gereed en zal begin 2023 worden afgesloten.   

Duurzaam Dieze Oost
Op dit krediet is nog een restantbudget van € 134.850 onbenut, terwijl de looptijd van de subsidieregeling huur zonnepanelen inmiddels is verstreken.  Deze middelen blijven vooralsnog gereserveerd in afwachting van de verdere afspraken tussen gemeente en initiatiefnemers. Hiervoor zal in 2023 een voorstel worden voorgelegd.