Fysiek domein

We versterken de economische positie van Zwolle als koop- en recreatiecentrum van de regio

De historische binnenstad is een belangrijke troef voor de economie van de gemeente en Regio Zwolle. Bezoekers geven daarbij aan dat het niet alleen om winkelen gaat, ook het erfgoed, de ambiance van de historische gebouwen, cultuur, evenementen en horeca worden steeds belangrijker voor bezoekers. De betekenis van de binnenstad verandert; ontmoeten en vermaken wordt steeds belangrijker.

De binnenstad is onderdeel van het bredere centrumgebied. Het versterken van het centrumgebied is één van de ambities uit de omgevingsvisie ‘Mijn Zwolle van morgen 2030’. De programma’s Centrum-Binnenstad, Spoorzone en Nieuwe Veemarkt vormen samen het grotere centrumgebied,  Er vindt een nauwe samenwerking plaats tussen de programma’s om te komen tot een centrumgebied dat past bij de ambities van Zwolle.

Voor Zwollenaren is niet alleen de binnenstad van belang. Goede wijkwinkelcentra met een aantrekkelijke mix van winkels en andere voorzieningen zijn eveneens van groot belang voor de Zwollenaren (en soms ook voor regiobewoners). De Zwollenaren willen hun dagelijkse boodschappen kunnen doen in aantrekkelijke wijkwinkelcentra die veel te bieden hebben. Ook vanuit sociaal oogpunt hebben de winkelcentra een belangrijke rol

Door het versterken van Zwolle als koop- en recreatiecentrum zorgen we ervoor dat meer bezoekers naar Zwolle komen, zowel dagjesmensen als mensen voor een meerdaags verblijf. Meer bezoekers, die als het even kan ook nog langer blijven, betekent meer bestedingen bij bedrijven en instellingen. Door een aantrekkelijk en levendig aanbod binden we ook onze eigen inwoners met hun bestedingen aan onze stad. Het gaat hierbij om de (wijk)winkels, de horecagelegenheden, de vrijetijdsvoorzieningen, maar ook om de evenementen. Meer bestedingen betekent op termijn meer werkgelegenheid. Daarbij beschouwen we de stad als geheel met de binnenstad als speerpunt.

De grootste uitdaging voor 2022 ligt in het zo goed mogelijk anticiperen op herstel en aanpassen na de coronacrisis. Want met name de evenementensector heeft een enorme klap gehad. Maar ook de gevolgen van de coronacrisis en hiermee de toekomst van de voor Zwolle belangrijke horecasector zijn nog niet helemaal duidelijk.  Tevens is de fysieke  winkelsector flink  opgeschud, zeker in de binnensteden van Nederland. Al met al uitdagingen genoeg voor 2022 om, als het even kan, sterker uit de coronacrisis te komen. De gemeentelijke overheid is waarschijnlijk uiteindelijk niet de bepalende factor, wel hebben we een belangrijke rol om deze uitdagingen tezamen met de betrokken sectoren/ondernemers op te pakken.

Het jaar 2022 was een 'onzeker' jaar en deels moeilijk jaar voor de direct op de consument gerichte bedrijven. De eerste 3 weken van 2022 zat Nederland (weer, deels) op slot voor de horeca, winkels en culturele publieksgerichte bedrijven. Ook de evenementenorganisaties hadden hier mee te maken. In de loop van 2022 volgde gelukkig herstel, met een mooie (na)zomer met de nodige evenementen  en een drukke binnenstad.

Wel kende Nederland in 2022 een ongekend hoog inflatiecijfer, wat ook op verschillende manieren doorwerkt bij eerdergenoemde bedrijven. De onzekerheid voor de komende jaren is nog niet weg. Ondanks de onzekerheid bleef een recessie uit. De werkloosheid bleef laag en bedrijven en instellingen hadden nog steeds moeite om aan personeel te komen.

Belangrijk in 2022: er bleek meer dan voldoende draagvlak voor een 2e 5-jarige periode van de BedrijvenInvesteringsZone in de binnenstad en daarmee continuering van het ZwolleFonds. Ook een belangrijke mijlpaal: samen met inwoners en ondernemers hebben we het Ontwikkelprogramma Ons Stadshart van Morgen gemaakt. De raad heeft het programma in het voorjaar van 2022 vastgesteld.

We versterken de economische positie van Zwolle als koop- en recreatiecentrum van de regio, zodanig dat:

• Er focus ligt op de binnenstad, zonder de rest te vergeten.
• De sector recreatie en toerisme wordt gestimuleerd, en meer bezoekers, langer blijven, vaker terugkomen en meer besteden.
• De marktpartijen worden gestimuleerd om zelf te zorgen voor een aantrekkelijk en levendig aanbod waarmee ze bestedingen van inwoners en bezoekers binden aan de stad.
• De tevredenheid van de bewoners over de dagelijkse boodschappenvoorzieningen in stand blijft.

Horecavisie

Toeristisch perspectief

Kompas strategische positionering Zwolle

evaluatie nota evenementenbeleid ‘Zwolle heeft het allemaal’

Beleidskader leisure de actualisatie 2018

Strategische Agenda Binnenstad

Beleidskader detailhandel Zwolle 2017

Ruimte voor experiment
Om aantrekkelijk te blijven voor bestaande inwoners en ondernemers en om nieuwe doelgroepen te trekken, zoals bijvoorbeeld kenniswerkers en (jong) talent, wil Zwolle graag wat meer creatief en jong aanbod toevoegen aan de stad. Er is een kompas ontwikkeld dat richtsnoer vormt voor dat nieuwe aanbod: Experiment, Creativiteit en Ondernemend. Bij aanbodontwikkeling op het gebied van toerisme, horeca, evenementen en cultuur zal dit kompas inspirerend en richtinggevend zijn.

Uitvoeren leisure visie
We willen graag ruimte bieden aan vernieuwende en onderscheidende concepten. Inmiddels is helder dat door de groei van de stad de beoogde leisurelocaties niet meer (in voldoende mate) beschikbaar zijn. Er zal daarom in 2022  worden gewerkt aan een nieuwe leisurevisie om knelpunten in de vestiging van nieuwe leisurebedrijven op te lossen. Bij de uitvoering van deze visie is het goed te beseffen dat Zwolle een inhaalslag heeft gemaakt in het leisureaanbod en dat er het komende jaar naar verwachting niet veel nieuw aanbod bij zal komen.

Uitvoeren horecavisie
Tijdens coronaperiode is op basis van de horecavisie een tijdelijke maatregel van kracht geweest om geen nieuwe horeca door nieuwe ondernemers toe te voegen, om zo in de coronaperiode de concurrentiepositie niet verder te verzwaren. In overleg met de horecasector is besloten om in het najaar van 2021 de horecavisie weer in werking te laten treden. De uitgangspunten in deze lopende visie is om alleen nieuwe horeca toe te voegen wanneer het 1. Iets nieuws toevoegt voor de stad, 2. Het nieuwe concept past binnen het profiel van het deelgebied en 3. Het past binnen de maximale aantallen uitbreiding per deelgebied, passen bij de gematigde en kwalitatieve groei.

Opstellen en vaststellen Ontwikkelprogramma Centrum-Binnenstad
De Strategische Agenda voor de Binnenstad loopt eind 2021 af. Veel projecten zijn af of worden momenteel gerealiseerd. Er wordt gewerkt aan een nieuw ontwikkelprgramma Centrum-Binnenstad. Het omvat een visie op de ruimtelijk-economische positie van de centrum-binnenstad voor de komende 10 jaar, die vervolgens wordt vertaald naar een strategische uitvoeringsagenda voor de komende vijf jaar. In 2021 is dit reeds gestart en loopt door naar 2022. Dan zal naar verwachting het nieuwe ontwikkelprogramma opgeleverd voor besluitvorming.

Stimuleren nieuwe eventvoorziening in Zwolle
Als vervolg op de besluitvorming over de gebiedsontwikkeling Voorsterpoort Oost, waar ruimte is voor de toekomstige nieuwe indoor eventvoorziening worden in 2022 de resultaten van de marktselectie verwacht. Daarmee wordt bekend welke partij een nieuwe eventvoorziening (en eventueel bijbehorend programma) kan ontwikkelen in Zwolle.

Vaststellen bestemmingsplan uitbreiding winkelcentrum Stadshagen 2e fase

Uitvoeren reclamebeleid
In 2023 eindigen 3 reclameconcessie-contracten van de gemeente Zwolle. Het voornemen is daarom in 2022 over te gaan tot de aanbesteding van de 3 reclameconcessies.
In verband met het streven naar duurzaamheid zal in de hieruit voortvloeiende contracten worden opgenomen dat reclame voor fossiele producten moet worden teruggedrongen.

Uitvoeren reclamebeleid
De aanbestedingen van de 3 reclameconcessies (2m2, 8m2 en A0 reclame) zijn inmiddels succesvol afgerond.
De reclame-inkomsten zullen hierdoor verdubbelen.

Uitvoeren leisure visie
We willen graag ruimte bieden aan vernieuwende en onderscheidende concepten. Inmiddels is helder dat door de groei van de stad de beoogde leisurelocaties niet meer (in voldoende mate) beschikbaar zijn. Er is in 2022 onderzocht of het maken van een nieuwe leisurevisie een oplossing is voor de schaarste in ruimte voor leisurebedrijven. In de verkennende gesprekken is echter gebleken dat andere functies ook kampen met te weinig ruimte. Wanneer we extra ruimte voor leisure creëren, wordt het probleem voor andere functies dus nog groter. Nieuw beleid is vooralsnog niet de oplossing. Dit heeft ertoe geleid dat de samenwerking met vastgoedeigenaren en de projecten is verstevigd. Met deze partijen zullen creatieve oplossingen moeten worden bedacht om leisurebedrijven te kunnen faciliteren.

Uitvoeren horecavisie
Doordat tijdens de coronaperiode een tijdelijke stop is geweest op de toevoeging van nieuwe horeca, kan gesteld worden dat de lopende horecavisie 2018-2023 nog een goede leidraad is voor de uitbreiding van de sector. Er is, bij het maken van deze visie, bewust niet gekozen voor een ruimtelijk economisch onderzoek om uit een m2 discussie te blijven. Inmiddels groeit de stad dermate sterk dat veel gebiedsontwikkelingen, vooral in en rond het vergrote centrumgebied, kijken naar horeca om levendigheid en ontmoeting te stimuleren. In 2022 werd daarom duidelijk dat alle projecten samen teveel horeca in de plannen hebben opgenomen en dat een ruimtelijk economisch onderzoek naar de marktruimte voor horeca wordt gemist. Er is een opdracht verleend voor dit onderzoek. De resultaten worden in 2023 bekend en vertaald naar de diverse gebiedsontwikkelingen.

Opstellen en vaststellen Ontwikkelprogramma Centrum-Binnenstad
Samen met meer dan 600 Zwollenaren hebben we het nieuwe Ontwikkelprogramma ‘Ons Stadshart van Morgen’ opgesteld. De raad heeft het programma in het voorjaar van 2022 vastgesteld. Het ontwikkelprogramma omvat een visie op de ruimtelijk-economische positie van het Stadshart voor de komende 10 jaar. In 2022 is tevens gewerkt aan een   strategische uitvoeringsagenda voor de komende vijf jaar

De lasten laten een nadelig saldo zien van € 160.723. Door een klein voordeel van € 5.877 op de baten, een hogere toevoeging aan de reserve van € 10.000 en een hogere onttrekking aan de reserve van € 8.392, wordt uiteindelijk een nadelig resultaat gerealiseerd van € 156.454.

Het nadelig resultaat kan als volgt worden verklaard:

• De energielasten laten een nadeel zien van € 83.221. Dit zijn de energielasten van de gemeentelijke electrakasten die op verschillende plekken in de stad staan en gebruikt worden voor de diverse markten, evenementen en in sommige gevallen voor terrassen. Door de sterk gestegen energieprijzen zijn de kosten in 2022 veel hoger dan in andere jaren. De opgenomen tarieven voor elektra in de marktverordening zijn voor 2022 niet aangepast. Momenteel wordt er gewerkt aan uitgangspunten zodat de tarieven in de marktverordening aangepast kunnen worden aan de huidige hoge energietarieven. Deze aanpassingen van de tarieven zullen worden voorgelegd aan de raad.
• In 2021 was er subsidie toegekend aan het Stadsfestival 2021. Door omstandigheden is deze niet in 2021 uitbetaald. In 2022 is dit alsnog in gang gezet. Aangezien er in 2021 geen rekening is gehouden met deze nog te betalen post, komen deze kosten ten laste van 2022. Hierdoor ontstaat een nadeel van € 80.000.

• Lagere kosten van € 20.000 voor de stedelijke alliantie talentontwikkeling.  In 2022 is er € 20.000 incidenteel beschikbaar gesteld. Door personele capaciteit is het in 2022 niet gelukt dit op te pakken. In 2023 zal hiermee worden gestart. Deze incidentele middelen zijn daarom aan de reserve nog uit te voeren werken (NUTVW) toegevoegd, waardoor de reserve toevoegingen € 20.000 hoger zijn.
• Daar tegenover staat een lagere toevoeging aan de reserves van € 10.000. Er zijn huurinkomsten binnengekomen voor het terrein Voorsterpoort. Daardoor heeft er geen storting hoeven plaats te vinden ter dekking van de kapitaallasten.  
• Er ontstaat eveneens een voordelig resultaat door een hogere onttrekking aan de reserves van € 8.392. Doordat de te activeren kosten voor het winkelgebied Diezebrink € 8.392 lager zijn dan begroot kan dit bedrag binnen de reserve kapitaalasten vrijvallen ten gunste van de algemene middelen.

• Overige kleine afwijkingen resulteren in een nadeel van € 17.502 op de lasten en een voordeel van € 5.877 op de baten.

Uitvoeren projecten centrum-binnenstad

Broerenkwartier
Vanuit het programma Stadshart is in 2022 volop gewerkt aan projecten die voortkomen uit de Strategische Agenda Binnenstad 2017-2022. Een aantal jaren geleden zijn voor deze projecten structurele middelen beschikbaar gesteld. In 2022 is aanvullend krediet gekregen met name omdat het ambitieniveau van het Broerenkwartier met de recente plannen van het Handelshuys flink omhoog is gegaan.

Herinrichting zuidwestelijke entree
De scope van dit project is aangepast. Er is in 2022 gestart met het opstellen van een gebiedsvisie voor het Zuidwestelijke kwadrant. Stedenbouwkundig bureau B+B heeft opdracht gekregen voor de gebiedsvisie. De gebiedsvisie wordt samen met de klankbordgroep (vertegenwoordigers uit het gebied) vormgegeven en in een open planproces met de buurt besproken. Een eerste participatieavond voor bewoners/ondernemers in het gebied zal op 10 januari 2023 plaatsvinden.

Aanpak leegstand binnenstad
Een belangrijke rol was weggelegd voor de leegstandsmanager bij het ZwolleFonds. De leegstand in de binnenstad van Zwolle is beperkt

Ontwikkelen Gebiedsvisie Noorderkwartier
In 2022 is hieraan gewerkt. Dit loopt verder door naar 2023

Ontwikkelen aanpak HUB(’s) i.r.t. centrumparkeren
Om een voorkeurslocatie te bepalen zijn meerdere locaties aan oostkant van de binnenstad onderzocht. Directe aanleiding voor deze opdracht is de toekenning van de Rijksbijdrage voor een mobiliteitshub aan de oostkant van de stad. Gemeente Zwolle heeft de intentie om in Weezenlanden Noord de eerste Mobiliteitshub te realiseren. Project zit nog in de initiatieffase

Afronding en oplevering museum Anno
Dit project is afgerond en opgeleverd.

Afronding en oplevering hotel en horeca in de vml. Statenzaal
In 2022 nog niet opgeleverd. Naar verwachting heeft de aannemer nog tot en met Q2 2023 nodig om de werkzaamheden af te ronden

Afronding en oplevering hotel & bar De Basis in het vml. Politiebureau
In 2022 nog niet opgeleverd. Naar verwachting heeft de aannemer tot en met februari 2023 nodig om de werkzaamheden af te ronden.

Intensiveren toerisme: uitvoeren toeristisch perspectief
Het 'toeristisch perspectief' draagt bij aan de maatschappelijke opgaven van de stad (duurzaam, aantrekkelijk aanbod voor de inwoner, balans etc) en sluit met de aanbodontwikkeling aan aan op de gewenste positionering als experimentele, creatieve en ondernemende Hanzestad.

Daarnaast willen we het creatieve, experimentele en ondernemende karakter in het vrijetijdsaanbod uitbreiden, zodat de identiteit en het profiel van de stad versterkt wordt. Het perspectief gaat uit van balans voor de bewoners en betrekt de bewoners bij de aanpak. Met de middelen zijn diverse projecten gerealiseerd en is er een inhaalslag geweest op het gebied van marketingcommunicatie  Daarbij zijn de projecten vanuit toerisme aangejaagd, waarbij veel cofinanciering uit andere beleidsvelden en uit de stad is gerealiseerd. Voorbeelden van deze projecten zijn: Boeien in de stadsgrachten, Art Flow, Trotse Muren, het Themajaar Hanze, de nieuwe wandelingen op visitzwolle.com en Stadstrand Blue Bayou
Qua communicatie is er een inhaalslag geweest door verbetering van de website visitzwolle.com, door vertaling van die website in Duits en Engels en door de lancering van de culturele agenda. Ook is het een mijlpaal dat er voor het eerst weer middelen waren om een campagne rond Zwolle te doen (de citybreakcampagne). Met deze campagne is een groot bereik gerealiseerd onder een jongere doelgroep en is Zwolle Marketing genomineerd voor een internationale citymarketing award.

Voorbereiden thema Hanzejaar 2023
In 2022 is er veel inzet geweest op de organisatie van het Themajaar, waarbij de drie hotspotlocaties Academiehuis, Spoorzone en Harculo belangrijke kernen vormen in de programmering.

Uitvoering evenementenbeleid
In 2022 is uitvoering gegeven aan het voornemen om evenementen die vorm geven aan de doelen en ambities van de stad, langjarig te ondersteunen door het aanwijzen van drie kernevenementen (Bevrijdingsfestival, Proto en Stadsfestival) die subsidie hebben gekregen voor 2023 en 2024.

Middels een structurele begrotingswijziging is de uitvoeringscapaciteit op het niveau gebracht, zowel intern bij de gemeente als bij de ROVA.
Met organisatoren en horeca zijn concrete stappen gezet om eenmalig plastic niet meer te gebruiken bij evenementen.

De trafo op het Rodetorenplein is door de gemeente aangekocht zodat evenementen in de nabijheid daarvan , gebruik kunnen maken van groene stroom, evenals het Stadsstrand. Daardoor zijn daar geen aggregaten meer nodig.

Binnenstad

Broerenkwartier

Versterking Wijkcentra

Winkelgebied Dieze

Toerisme en promotie

Verlichtingsplan Assendorperstraat

Voorbereiding evenementenlocatie Voorsterpoort

Pilot ondersteuning retail-horeca

Investeringen Hanze 2023

Broerenkwartier openbare ruimte

Herinrichting Nieuwstraat

Herinrichting Diezerkade

Grote Kerkplein

Eekwal

Assendorperstraat

Herinrichting Potgietersingel

Binnenstad investering NTB

Implementatie fietsparkeren

Lichtvisie Binnenstad

Broerenkwartier kostenverhaal

Gemeentelijke grondexploitaties Economie

* Voorsterpoort Oost

Winkelgebied Dieze
Het project winkelgebied is volledig afgerond. De afrekening van de subsidie met de provincie heeft in 2022 plaats gevonden. De te activeren kosten zijn € 8.392 lager, dit bedrag is in de jaarrekening vrijgevallen. Het project is bij de jaarrekening afgesloten.

Broerenkwartier kostenverhaal
Voor de gebiedsontwikkeling in het Broerenkwartier zijn kosten gemaakt. Zoals gebruikelijk worden deze kosten verhaald (in rekening gebracht) via het afsluiten van een anterieure overeenkomst. In 2023 zal het krediet worden geformaliseerd.