Sociaal domein

We beschermen en bevorderen de gezondheid van onze inwoners

Inwoners zijn vitaal en gezond, dat is een van de ambities van spoor 1 (het vormen van een sterke sociale basis) van de hervormingsagenda. Gemeente Zwolle zet zich samen met partners in om bij te dragen aan het vitaler, gezonder en weerbaarder maken van haar inwoners. De taken die aan de gemeente Zwolle zijn opgedragen vanuit de wet Publieke gezondheid zijn voor een groot deel taken die we regionaal laten uitvoeren door de GGD. De lokale aanpak van Zwolle richt zich op het bevorderen van de gezondheid van onze inwoners vooral door middel van preventie. Onze visie is een brede kijk op gezondheid, namelijk dat het meer is dan ‘niet ziek zijn’. Gezondheid gaat ook over veerkracht, over meedoen in de maatschappij, over betekenisvol werk of andere activiteiten en over de omgeving waarin je leeft. Positieve gezondheid is een richtinggevend concept voor het beleid.

Een belangrijk uitgangspunt voor ons gezondheidsbeleid is het terugdringen van gezondheidsverschillen. Onze gezondheid wordt voor een groot deel bepaald door de omstandigheden waarin we worden geboren, opgroeien, wonen en werken. Maar ook bijvoorbeeld onze seksuele geaardheid en genderidentiteit. Allemaal factoren die traditioneel buiten het gezondheidsdomein liggen en waar niet iedereen in eenzelfde mate vat op heeft of verantwoordelijkheid over kan nemen. Wat het zo complex maakt, is dat er vaak sprake is van een stapeling en interactie van zaken. Zoals én bestaansonzekerheid én een precaire huisvesting. Of schulden én een instabiele gezinssituatie. Of laaggeletterdheid én het hebben van een migratieachtergrond. Of een migratiegeschiedenis én discriminatie Iedereen is anders en dat maakt de kans op gezondheid niet gelijk is voor iedereen.

Dit willen we bereiken door in te zetten op de volgende speerpunten:

• Bevorderen van een gezonde leefstijl
• Gezond opgroeien met een kansrijke start
• Mentaal welbevinden in verschillende levensfasen
• Gezonde leefomgeving
• Vitaal ouder worden

In 2022 is het uitvoeringsplan dat volgt op de beleidsagenda gezondheid 2022-2026, vastgesteld door het college. Daaruit volgend is het project Kind naar Gezonder Gewicht gestart met een pilotjaar en de subsidieregeling Gezond Zwolle gepubliceerd. De subsidieregeling richt zich op de gezonde leefstijl van kwetsbare inwoners en jeugd te verbeteren en loopt tot en met 31 december 2023.

Binnen het preventieakkoord in Diezerpoort zijn er meerdere activiteiten ontwikkeld, zoals supermarktsafari's, netwerkbijeenkomsten, opdracht voor studenten van hogeschool Windesheim en het oprichten van een aantal werkgroepen. Het netwerk Zwolle Gezonde Stad heeft in 2022 een nieuwe vorm aangenomen door Stadsdialogen te organiseren. In oktober is de eerste georganiseerd waarin netwerken centraal stond.

Met de spuk leefstijlinterventies is er uitvoering gegeven aan het vitaliteitsprogramma van Tiem en is bureau Over Morgen aan de slag gegaan met een verkenning naar een gezonde voedselomgeving in Zwolle.

We beschermen en bevorderen de gezondheid van onze inwoners, zodanig dat:

• Inwoners beter in staat zijn om de eigen gezondheid te bevorderen qua kennis, houding en gedrag.
• Meer inwoners een gezonde leefstijl volgen (gezond gewicht, bewegen en matiging alcohol- en middelengebruik).
• De gezondheidsverschillen tussen wijken of buurten worden verkleind en de gezondheid in de wijken met een lage Sociaal Economische Status verbetert.
• De gezondheidsvaardigheden van onze inwoners worden vergroot.

Verkleinen van gezondheidsverschillen, daar zorgen we samen voor. Beleidsagenda gezondheid 2022-2026

• Uitvoering taken vanuit de wet Publieke Gezondheid door de GGD IJsselland.
• Bevorderen van een gezonde leefstijl van de Zwolse inwoners via Zwolle Gezonde Stad door deelname aan het netwerk en financieren van de programmamanager.
• Via een wijkgerichte aanpak het bevorderen van een gezonde leefstijl (bewegen, gezond gewicht, matigen roken/alcohol) bij inwoners, met focus op het terugdringen van gezondheidsverschillen
• Voorlichting, stimulering en uitvoering van programma’s gericht op gezonde leefstijl
• We werken integraal samen met andere beleidsterreinen, partners en inwoners om gezondheid in Zwolle te bevorderen.
• We verkennen hoe positieve gezondheid nog meer kan bijdragen aan mentaal welbevinden van inwoners
• Extra inzet op een fysieke leefomgeving die uitnodigt om te bewegen en bijdraagt aan een gezonde leefstijl
• Bevorderen de gezondheid van jeugd door programma's zoals Kansrijke Start en JOGG
• We hebben aandacht voor specifieke gezondheidsaspecten m.b.t. statushouders.
• We maken wijkgezondheidsprofielen in samenwerking met GGD.
• Uitvoeren project vitaal en veilig thuis.
• We werken samen met Hartslagnu / Hartstichting ten behoeve van een goed werkend Landelijk Reanimatie Oproep Systeem waarbij de witte vlekken in het aanbod van openbare AED's in kaart worden gebracht.
• We leveren middels een stimuleringsregeling een financiële bijdrage aan initiatieven die de witte vlekken in het aanbod van openbare AED's invullen.

• Uitvoering taken vanuit de wet Publieke Gezondheid door de GGD IJsselland.
• Netwerk Zwolle Gezonde Stad heeft een stadsdialoog georganiseerd over gezondheid waarin netwerken centraal stond.
• In het preventieakkoord in Diezerpoort zijn er diverse activiteiten geweest, zoals supermarktsafari's, netwerkbijeenkomsten en de oprichting van een aantal werkgroepen.
• Project Kind naar Gezonder Gewicht is van start gegaan waarin de centrale zorgverleners al zijn begonnen met het begeleiden van de eerste gezinnen.
• In 2022 is er bij diverse gebiedsontwikkelingen en plannen in de openbare ruimte ook expliciet gekeken naar gezondheid en ook advies van GGD ingewonnen hierop.
• In 2022 zijn eerste stappen gezet om van start te gaan met het project Nu Niet Zwanger binnen het programma Kansrijke Start
• We leveren middels een stimuleringsregeling een financiële bijdrage aan initiatieven die de witte vlekken in het aanbod van openbare AED's invullen.

De lasten laten een voordelig saldo zien van € 180.291. Omdat de baten een negatief saldo van € 38.687 hebben, er € 68.000 wordt toegevoegd aan de reserve en er geen € 25.000 onttrokken wordt aan de reserve wordt een voordelig resultaat gerealiseerd van € 48.604.

Het voordelige resultaat wordt met name veroorzaakt door:
ca. € 156.000 lagere lasten voor:

• project Kind naar Gezonder Gewicht. Het project is later gestart in 2022 en daardoor zijn de begrote uitgaven lager uitgevallen,
• de subsidieregeling gezonde leefstijl is 1 november 2022 gepubliceerd en loopt door tot 31 december 2023. Er zijn in 2022 nog geen aanvragen binnengekomen met activiteiten in 2022. Daarom wordt het budget voor de regeling deels meegenomen naar 2023. Het subsidieplafond blijft daarmee wel gelijk.

Het totale budget voor activiteiten op vlak van preventieve gezondheid bedroeg € 200.000. Hiervan was € 60.000 gefinancierd als baat uit de SPUK preventieakkoord. We hebben voor dit plan ca. € 44.000 uitgegeven.  Deze hebben we ten laste gebracht van de SPUK. Het restant van het totale budget bestond o.a. voor € 93.000 uit incidentele middelen. Deze hebben we ofwel toegevoegd aan de reserve (€ 68.000 middelen Gezond in de Stad) ofwel niet onttrokken uit de reserve (€ 25.000 beschikbaar gesteld in het Sociaal Herstelplan).
ca € 23.000 lagere lasten:

• in verband met de SPUK leefstijlinterventies. Hiervoor was € 135.000 beschikbaar gesteld vanuit het Rijk. Deze middelen zijn besteed aan het vitaliteitsprogramma van Tiem en een verkenning naar het verbeteren van de gezonde voedselomgeving in Zwolle.

De lagere baten worden veroorzaakt door de lagere uitgaven ten laste van de spuk preventieakkoord van ca. € 16.000 en lagere uitgaven ten laste van de spuk leefstijlinterventies van ca. € 23.000.