Paragrafen

Het gaat hier om fysieke voorzieningen als openbare verlichting, verkeersregelinstallaties (VRI's), bebording en wegmarkering.

Beleidskader
Op 25 november 2019 is de beslisnota ‘Versnelling ombouw energiezuinige openbare verlichting 2020-2023’ aangenomen. In de loop van 2023 bieden we een vernieuwde beslisnota aan. We hanteren daarnaast de Omgevingsvisie ‘Ons Zwolle van morgen 2030’ en de geldende landelijke kaders en richtlijnen.

Uitvoering
Zwolle streeft naar een zo duurzaam en (verkeers)veilige inrichting en gebruik van haar infrastructuur en openbare ruimte. Op het gebied van openbare verlichting streven we bij duisternis een veilige en leefbare omgeving na door het hebben en onderhouden van energiezuinige en duurzame openbare verlichting. (Visuele) neveneffecten voor mens, dier en plant beperken we tot een minimum. Het lopende ombouwprogramma naar energiebesparende verlichting voorziet in innovatieve verlichting, die aansluit op de bestaande mastopstellingen en waarmee we op kostenefficiënte wijze voldoen aan de Europese richtlijnen. Voor nieuwe verlichtingsontwerpen ten behoeve van projecten en reconstructies ontwerpen we ook volgens deze richtlijnen.
De verkeersregelinstallaties (VRI’s) moeten betrouwbaar zijn en toegerust zijn op de nieuwste ontwikkelingen. Daarom inspecteren we ze jaarlijks op technisch en functioneel presteren, zo ook in 2022.  Daarnaast vindt twee keer per jaar een visuele controle plaats op schades. Er staan in Zwolle 65 verkeersregelinstallaties. De gemiddelde technische levensduur is 15 jaar. Door jaarlijks gemiddeld drie VRI’s te vervangen door nieuwe (i)VRI’s blijft het areaal up to date en betrouwbaar en voorzien we ze van de nieuwste landelijke softwarestandaard. Vervanging geschiedt op basis van leeftijd, functioneren, betrouwbaarheid en eventuele (geplande) reconstructies. In dit kader stemmen we af met ITS / mobiliteitsprogramma’s als Beter Benutten en Slim en Duurzaam. Innovatieve ontwikkelingen (onder andere software) hebben geleid tot het continue realtime ontsluiten van data en het optimaliseren van de verkeersstromen (Toptrac).
Voor bebording en wegmarkering hanteren we de daarvoor geldende richtlijnen (qua ontwerp en beheer) en hebben we hier onderhoudscontracten (onder andere met ROVA voor reiniging en klein onderhoud). De beschikbare onderhoudsmiddelen zijn nog niet in lijn met de benodigde middelen zoals berekend in de nota kapitaalgoederen 2022-2026, die nog niet besloten en vastgesteld is. Dat gebeurt in 2023.

Relevante ontwikkelingen

• Innovatieve toepassingsmogelijkheden volgen elkaar momenteel in rap tempo op. Op dit moment hebben we een koploperspositie en hebben wij deze positie met juiste prioritering in onderhoudsmiddelen en vervangingsinvesteringen kunnen realiseren. Gezien de snelheid van de nieuwe technologische en / of circulaire ontwikkelingen is het geen garantie dat dit zo zal blijven.
• Toenemende complexiteit in techniek, sensoring en software vraagt om veranderende expertise en functioneel beheer. Doordat steeds meer koppeling (in the cloud) plaatsvindt, is de impact bij storingen mogelijk ook omvangrijker, bijvoorbeeld bij een storing in onze verkeerslichten. Hierdoor kan de verkeersafwikkeling en verkeersveiligheid onder druk komen te staan. Door eigen technische kennis in huis te hebben (en up-to-date te houden) en een calamiteitenplan bij storingen (en / of stroomuitval) anticiperen hierop zoveel mogelijk.
• Het borgen van de installatieverantwoordelijkheid vraagt aandacht. Het concepty handboek is uitgewerkt, maar de implementatie en vaststelling ervan moet nog gebeuren. Mede door arbeidskrapte is dit in 2022 gestagneerd.
• Ook de cybersecurity vraagt continu aandacht. In 2022 zijn gericht aanpassingen doorgevoerd om deze veiligheid te verbeteren. .
• Om de kwantiteit en kwaliteit van de markeringen in beeld te krijgen is in 2021 een innovatieve pilot uitgevoerd. De resultaten van deze pilot zijn nog niet betrouwbaar genoeg om te gebruiken voor alle markeringen. In de huidige methodiek schouwen we periodiek en voeren locatiegericht onderhoud uit.

Risico’s

• Veiligheidsrisico’s door stagnatie implementatie installatieverantwoordelijkheid
• Extreme prijsstijgingen als gevolg van de energiecrisis, grondstoffen schaarste en arbeidskrapte
• Toenemende intensiteit in verkeersaanbod, uitvoering van werkzaamheden, protesten en handelen bij calamiteiten leidt nog wel eens tot onwenselijke situaties. De invulling van een stadsbrede verkeersregisseur kan dit verhelpen (is nog niet ingevuld).  

Financiën
Voor het beheer en onderhoud van straatmeubilair is in 2022 circa € 3,3 miljoen uitgegeven (inclusief kapitaallasten). Aan vervangingsinvesteringen is voor straatmeubilair € 638.000 uitgegeven en aan de ombouw van openbare verlichting naar LED is € 736.000 uitgegeven.